In de pluszone van De Morgen (online) verscheen op 28 oktober 2017 een artikel met de titel ’17.600 jongeren tussen 11 en 20 jaar zaten vorig jaar aan de antidepressiva, en we weten niet waarom’. Het artikel is gebaseerd op cijfergegevens van het RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering). Het leek me interessant om de cijfers en de stelling in te titel na te gaan.
Door Annelore Peeters
Het gebruik van antidepressiva bij jongeren is een verontrustende kwestie, en spreekt veel mensen aan. Het hoge cijfer in de titel, meer dan 17 000 jongeren aan de antidepressiva, trekt dan ook de aandacht van veel lezers.
De journalist heeft de inspiratie voor dit stuk gehaald uit een item op VTM nieuws. Via één van de journalisten van VTM heb ik het bronmateriaal verkregen, een excelbestand van het RIZIV over de evolutie in gebruik van antidepressiva in de voorbije vijf jaren en volgens diverse leeftijdsgroepen. Ik kon dus de cijfers uit het artikel vergelijken met het bronmateriaal.
Daarbij botste ik op enkele kleine discrepanties. Het krantenstuk stelt dat het aantal gebruikers tussen 11 en 15 jaar met 8,4 procent is gestegen tussen 2015 en 2016, in feite gaat het om een stijging met 8, 6 procent (wel 8,4 % als je het over vier jaren bekijkt).
Op het einde van het artikel lees ik dat 1.202.040 miljoen Belgen in 2016 antidepressiva slikten. Uit de tabel van het RIZIV blijkt echter dat dat aantal 1.202.065 moet zijn. Het is slechts een verschil van 25, niet veel dus, maar toch. Ik kon slechts één van de twee experts die in het artikel worden aangehaald, bereiken voor een reactie. Hij gaat akkoord met alles wat de journalist schrijft. Ook de uitspraken van het kabinet van de minister van Volksgezondheid, Maggie De Block (Open VLD), worden correct weergegeven, het is te zeggen: ze werden overgenomen uit het persbericht waarop dit deel van het artikel werd gebaseerd.
De titel van het krantenstuk stelt dat we niet weten waarom zoveel jongeren antidepressiva nemen. In het artikel zelf gaat het eigenlijk meer over het voorschrijfgedrag van psychiaters en dokters dan over waarom jongeren mogelijks antidepressiva nemen. Die kwestie wordt dus niet echt belicht. Misschien had een andere titel beter de lading gedekt.
Conclusie: er zijn weliswaar een paar kleine foutjes in het artikel over antidepressiva bij jongeren, maar de journalist heeft wel verschillende bronnen gecombineerd, een getuigenis gezocht en er haar werk van gemaakt. Met de uitspraken en gelegde verbanden is ook niets mis, bevestigde een expert, en de politieke kant van het verhaal wordt correct belicht. De titelkeuze vind ik niet helemaal logisch, maar het is over het algemeen een goed geschreven en correct stuk.