Wanneer een internationale talenschool als Education First een ranking prijsgeeft over het niveau van het Engels in 72 landen waar die taal geldt als een vreemde taal, dan moeten kranten daar wel iets over schrijven zou je denken. En ja, dat is precies wat ze op 15 november 2016 bij De Morgen en vele andere Vlaamse kranten hebben gedaan. Maar is deze ranking representatief voor de hele bevolking?
Door Bjarne De Smedt
Ik begon mijn onderzoek op de meest aangewezen manier: de cijfers op de website van de talenschool Education First kwamen perfect overeen met de cijfers in het artikel. Een gedeelte van de site is volledig gewijd aan de jaarlijkse ranking. Je kan niet enkel de ranking van de verschillende landen zien maar ook een bondig rapport over de specifieke situatie per land raadplegen. Je kan bijvoorbeeld de verschillen tussen een aantal grote steden raadplegen (in België waren dit Gent, Brussel, Luik en Antwerpen). In het geval van België kan je ook de gemiddelde scores van de Nederlandstaligen en Franstaligen raadplegen. Verder kan je ook nog bekijken of de Belgische vrouwen het op het vlak van Engels beter doen dan de Belgische mannen.
Dat is allemaal wel interessant, zeker omdat je je steeds meer afvraagt hoeveel Belgen, Vlamingen, Walen, Brusselaars, Luikenaars, Gentenaars en Antwerpenaren de test hebben afgelegd. Vooraleer onderzoek te verrichten naar de geldigheid van de studie was het eerst tijd om de auteur van het stuk lastig te vallen. Remy Amkreutz citeerde namelijk steeds uit een mededeling die ik nergens terug kon vinden. Na een paar dagen en een extra mailtje ter herinnering stuurde de journalist van De Morgen terug dat het persbericht hem enkele dagen voor publicatie werd bezorgd. In het persbericht vond ik grotendeels dezelfde zaken terug die ik kon lezen op de site.
In het artikel van De Morgen gebruikte de journalist ook het Europees Vreemdetalenonderzoek om de verschillen tussen Nederlandstalig en Franstalig België op vlak van taalkundigheid verder te evalueren. Meneer Amkreutz was zo vriendelijk om me ook het oorspronkelijke artikel van het Vreemdetalenonderzoek uit de oude kluis van De Morgen te bezorgen. Dit was zeker handig voor de rest van mijn onderzoek aangezien ik terugvond dat dit onderzoek uit 2012 dateerde.
Vervolgens stuurde ik een mail naar de twee mensen van Education First waarvan ik onderaan het persbericht contactgegevens vond. Iets later gaf de vriendelijke Bert Vanhalewyck van Education First me de gegevens voor het aantal Vlamingen, Walen en Brusselaars die de test aflegden. Daar moest toch al een kleine kanttekening bij worden gemaakt.
In totaal deden 1644 Belgen de Engelse taaltest. Dit is genoeg om te spreken van een representatief aandeel van de Belgische bevolking. Maar wanneer je die bevolking gaat opdelen in 764 Vlamingen en 503 Walen dan is dit misschien wel te weinig om officieel te kunnen spreken van grote verschillen tussen beide taalgroepen. Verder kan je ook nog vraagtekens plaatsen bij de niveau-afwijkingen onder de verschillende grote Belgische steden. 55 Luikenaars, 55 Gentenaars, 97 Antwerpenaren en 324 Brusselaars is echt wel niet representatief om niveauverschillen vast te stellen.
En dat weten ze bij Education First volgens mij ook. Op hun website vermelden ze dat de meeste mensen die de test aflegden specifieke interesse hebben in het leren van de Engelse taal. De groepen die tevreden zijn met het niveau van hun Engels of de mensen die hun Engels niet willen verbeteren kunnen hierop niet worden getest. Verder vind je ook terug dat een land in de ranking wordt opgenomen als er minstens 400 personen van dat land de test deden. Opnieuw stel ik me vragen bij de representativiteit. De journalist weet dit aangezien hij in zijn stuk aanhaalt dat het niet om een wetenschappelijk gevalideerde studie gaat en dat het om ‘commerciële bevindingen’ gaat.
Conclusie: Het artikel was interessant geschreven en ik ben blij dat de journalist vermeldt dat het niet om een wetenschappelijke gevalideerde studie gaat. Hierdoor wordt de lezer niet bedrogen. Vanuit het kamp van Education First was het misschien wel aangewezen om in het persbericht wat meer info te geven over het aantal Belgen, Walen en Vlamingen die de test deden. Op deze manier hadden de kranten niets of minder vermeld over de verschillen tussen steden en taalgroepen die niet echt representatief zijn.
Artikel: http://www.demorgen.be/economie/english-please-vlamingen-vallen-net-naast-podium-bccf951a/